• 01 آذر 1403

مدل تجربی تشنج

تشنج اختلال موقت عملکرد مغز بدلیل ناهماهنگی بسیار زیاد در فعالیت سلول های عصبی می باشد که تظاهرات بالینی آن بستگی به محل وقوع و وسعت درگیری مغز دارد و شامل تغییر در عملکرد حرکتی، احساس، هوشیاری، ادراک، سیستم اتونوم و ... می شود که حدود یک تا دو درصد جمعیت را در سراسر دنیا مبتلا می نماید و بار اقتصادی قابل ملاحظه ای را بر جامعه تحمیل می کند. تشنج به طور معمول در نتیجه عدم تعادل بین پروسه های مهاری و تحریکی سلول های عصبی اتفاق می افتد که منجر به فعالیت الکتریکی بیش از حد در تعداد زیادی از نورون ها می شود. تشنج در گروهی از بیماران که به صرع مبتلا هستند، با استفاده از داروهای موجود و موثر بر کانال های یونی غشا، سیستم های GABAergic و Glutamatergic کنترل پذیر است و با وجود مطالعاتی که در زمینه بلاک junction gap ها و مهار تشنج انجام شده است با این حال این ترکیبات در تمامی موارد موفق به کنترل حملات تشنجی نبوده اند و همچنان نیاز است که بر روی سایر سیستم های دخیل در تشنج مطالعات بیشتری صورت بگیرد.

 

 

ارتباط اختلالات تشنجی در انسان و مدل های تجربی برای اولین بار توسط Lennox مطرح شد. این فرد ثابت نمود که تری متادیون تشنجات Petitmal را درمان نموده ولی بر حملات grandma موثر نبوده و حتی توسط آن تشدید می شود. علاوه بر این Richard، Evereit ثابت نمودند تری متادیون و فنوباربیتال (اما نه فنی توئین) می تواند تشنجات ناشی از PTZ را بلوک نمایند. یک سال بعد Goodman و همکارانش نشان دادند فنی توئین و فنوباربیتال (اما نه تری متادون) می توانند تشنجات Tonic-extension ایجاد شده توسط ماکزیمال الکتروشوک ( MES) را بلوک نمایند. امروزه نتایج به دست آمده از تست های داخل وریدی PTZ و MES تقریبا هر ساله جهت بررسی کارایی 1000-800 داروی ضد صرع جدید توسط پروژه های انستیتو بین الملی بهداشت (NIH) مورد استفاده قرار می گیرند.

 

 

تست داخل وریدی PTZ ( IVPTZ):

 

این تست جهت ارزیابی اثرات یک داروی ضد صرع جدید بر آستانه ی تشنج به کار می رود. استفاده از ماده ی تشنج زای پنتیلن تترازول (PTZ) جهت کشف داروهای ضد صرع جدید از سال 1944 شروع شد. بجز موارد استثناء تست داخل وریدی PTZ در صورتی که به طور مناسبی استفاده شود می تواند توانایی افزایش آستانه تشنج و فعالیت ضد تشنجی یک دارو را در برابر تشنجات میوکلونیک و Spike-Wave پیشگویی نماید. داروهای ضد صرع جدید اغلب جهت بررسی تواناییشان جهت بلوک نمودن تشنج ایجاد شده توسط یک دوز مناسب PTZ (که بتواند در 97% حیوانات تشنج ایجاد کنند) تست می شوند.

 

تست فوق یک تست بسیار حساس جهت تخمین کمی آستانه ی تشنج در جمعیت کوچکی از موش های سوری است. این تست اثر درمانی دارو را بر آستانه ی تشنج نشان می دهد. به علاوه تست وریدی PTZ می تواند، جهت تخمین اثر درمان های غیر دارویی بر آستانه ی تشنج به کار رود.